TBMM KİT Komisyonu... TMO Genel Müdürü Güldal: "Stoklarımızdaki ürünlerin değeri 122 milyar TL seviyelerinde"

(TBMM) – TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu, kamu kuruluş ve ortaklıklarının 2021 ve 2022 yıllarına ait denetim raporlarının görüşmelerine başladı. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, "2021 yılına kadar 2,5 milyar TL olan ödenmiş sermayemiz 2022, 2023 ve 2024 yıllarındaki sermaye transferleri ile 124,5 milyar TL'ye yükseltilmiş, mali yapımız oldukça güçlenmiştir. Yurt içi ve yurt dışı satışlarla banka kredilerinin tamamı ödenmiş ve halihazırda 27 milyar TL nakdimiz bulunmaktadır. Önceki dönemlerde sermayemizin buğday karşılığı yaklaşık 2 milyon ton iken, sermaye artışıyla 10 milyon tonun üzerine çıkmıştır. Bugün itibarıyla stoklarımızdaki ürünlerin değeri 122 milyar TL seviyelerindedir" dedi. 

TBMM KİT Komisyonu, AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş başkanlığında toplanarak denetim kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin bilanço görüşmelerine başladı. Komisyonun ilk toplantısında Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 2021-2022 yıllarını kapsayan Sayıştay raporları görüşüldü.

Komisyon Başkanı Savaş, açılış konuşmasında, 2021 ve 2022 yılları hesap denetimlerinin mayıs ayı sonuna tamamlamayı planladıklarını belirterek, "Komisyon toplantılarımızın bugüne kadar olduğu gibi bu dönemde de uyum ve olgunluk içerisinde gerçekleşmesini ve denetimlerin kurumlara ve ülkemize katkı sağlamasını temenni ediyorum. Toplantılarımızın hayırlara vesile olmasını diliyorum" dedi.

Savaş’ın konuşmasının ardından CHP adına söz alan Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Sayıştay'ın denetim raporlarında eksiklik olduğunu dile getirerek, "2019 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nün Sayıştay raporu toplam 256 sayfa. 2023 yılı Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü raporu toplamda 70 sayfa. 2016 yılı Sayıştay raporundaki toplam karakter sayısı 121 bin 2 bin iken 2023 yılındaki bu kırpılmış, kuşa çevirmiş olan raporun karakter sayısı ise 20 bin olmuş. Aradaki fark yaklaşık altı kat" ifadelerini kullandı. Yavuzyılmaz, önceki dönemlerde raporlarda yer alan bilgilerin yeni raporlarda yer bulmadığı ve bu denetimlerin Sayıştay raporları üzerinden yürütülmesi dolayısıyla TBMM'nin görevini yapmasının engellendiğini kaydetti. Yılmaz, şunları söyledi:

"O nedenle Sayıştay denetçilerini toplantının başında neden raporların böyle filtrelendiğini ve Rapor Denetleme Kurulu vasıtasıyla neden sansürlendiğini açıklamalarını istiyorum. Neden milletvekillerinin kolunun kanadının kırılıp, devletimizin sakatlanmak istendiğini açıklamalarını bekliyorum. Sayıştay'ın yaptığı denetimler özellikle Cumhurbaşkanlığı Personel İşleri ve Prensipler Genel Müdürü Metin Yener'in Cumhurbaşkanlığı'ndan Sayıştay Başkanlığı'na getirilmesiyle birlikte tamamen büyük şaibeler meydana gelmiştir. Biz bu şaibelere rağmen yolsuzluk, usulsüzlük ve kamu zararı bulmacasını çözecek bütün parçaları bir araya getirmeye ve Hazine’nin güçlenmesi ve kamu zararının ortadan kalkması için mücadele etmeye devam edeceğiz."

TMO, 2024 yılı hasat döneminde 144 bin üreticiden 4,8 milyon ton hububat alımı gerçekleştirdi

Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal, yaptığı sunumda, 2021 sezonunun Türkiye’de tarımsal üretim ve verim açısından zorlu bir sezon olduğunu aktararak 2022 sonunda üretimin toparlandığını ifade etti. Küresel piyasalardaki gelişmeler ve Rusya-Ukrayna savaşının tedarik zincirini etkileyerek iç piyasa fiyatlarının tüketici aleyhine yükseldiğini belirten Gürdal, "Son 10 yıla bakıldığında 20,2 milyar dolar karşılığı 72,5 milyon ton buğday ithalatı varken un, makarna, bulgur, irmik, bisküvi gibi mamul ürünlerin buğday karşılığı hesaplandığında 32,4 milyar dolar değerinde 75,4 milyon tonluk buğday ve buğday mamulleri ihracatımız olduğu görülmektedir. Son 10 yılda ülkemiz söz konusu ticaretten yaklaşık 12,2 milyar dolar net gelir elde etmiştir" şeklinde konuştu.

Üretimin teşvik edilmesi amacıyla son altı yıldır alım fiyatlarını hasat döneminden önce veya hasatla birlikte açıkladıklarını ifade eden Güldal, "Alım fiyatı açıklanmadan önce ürününü hasat eden üreticilerin depo ihtiyacını üreticilerimiz tarafından karşılamak amacıyla 14 Mayıs'tan itibaren kurumumuza arz edilen ürünleri teslim almaya başladık. Bu sistemde alım fiyatları açıklanana kadar ürünler depolarımızda kalmakta, fiyat açıklandıktan sonra geri çekilebilmekte veya kurumumuza satılabilmektedir. Bu kapsamda 86 bin ton ürün alımı gerçekleştirdik. 2024 yılı hasat döneminde toplamda 144 bin üreticiden 4,8 milyon ton hububat alımı gerçekleştirdik. Bu alımların yüzde 50'sini lisanslı depolar üzerinden Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) olarak yaptık" dedi.

TMO'nun ödenmiş sermayesi 124,5 miltar TL'ye yükseltildi

Güldal, denetim raporlarına ilişkin sunumunda şu bilgileri verdi:

"TMO olarak ülkemiz tarımındaki görevlerimizi çalışanlarımızın özverisi ve kurumsal hafızamız ile piyasa koşulları doğrultusunda yerine getirmekteyiz. Tüm bu faaliyetlerimizi 3 bin225 personel ile yürütmekteyiz. Personelimiz 2021 yılında 335 bin saat, 2022 yılında ise 557 bin saat fazla mesai yapmıştır. Bunun yanı sıra 2021 yılında 2 bin 845, 2022 yılında ise 4 bin 171 geçici görevlendirme yapılmış, personelimiz ortalama bir ay süre ile ikametlerinden farklı bir iş yerinde faaliyetlerimizin aksamadan ifasını gerçekleştirmiştir.

Bu arada şu tespiti de vurgulamakta yarar görüyorum. TMO'nun yıl boyunca devam eden iş temposu ve programları sebebiyle KPSS'den kurumumuza yerleştirilen personel sayısının üçte biri kadarı başka kurumlara geçmektedir. İş yükü ve hacmi dikkate alınarak personelimizin kurumdan uzaklaşmasını önleyici özlük hakları düzenlemesi ihtiyacı olduğunu da belirtmek isterim.

TMO, 2025 yılı hasat sezonu için teknik altyapı, depolama, personel, finansman ve lojistik imkânlar bakımından kendisine arz edilecek tüm ürünü alabilecek şekilde gerekli olan hazırlıkları yapmaktadır. 2021 yılına kadar 2,5 milyar TL olan ödenmiş sermayemiz 2022, 2023 ve 2024 yıllarındaki sermaye transferleri ile 124,5 milyar TL'ye yükseltilmiş, mali yapımız oldukça güçlenmiştir. Bu vesileyle Hazine ve Maliye Bakanlığımıza huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Yurt içi ve yurt dışı satışlarla banka kredilerinin tamamı ödenmiş ve halihazırda 27 milyar TL nakdimiz bulunmaktadır. Önceki dönemlerde sermayemizin buğday karşılığı yaklaşık 2 milyon ton iken, sermaye artışıyla 10 milyon tonun üzerine çıkmıştır. Bugün itibarıyla stoklarımızdaki ürünlerin değeri 122 milyar TL seviyelerindedir."